MUMLARA GİRİŞ VE MARUBOZU
MUM FORMASYONLARI
Tarihçesi
Mum grafikleri 18. yüzyılda, Japonya'da pirinç ticareti döneminde ortaya çıkmıştır. Japon pirinç tüccarları, fiyatları takip etmek ve analiz etmek için bu grafikleri kullanmaya başlamıştır. Günümüze dek kullanılmaya devam etmiştir. Finansal piyasalarda en önemli göstergelerden biri olmuştur. Mum grafikleri fiyat hareketlerini görselleştirmek için kullanılan popüler bir teknik analiz aracıdır.
MUMLAR
Finansal piyasalarda kırmızı ve yeşil mumlar, teknik analizde kullanılan Japon şamdanları (candlesticks) adı verilen grafik göstergelerdir. Bu mumlar genellikle fiyat hareketlerini görsel olarak temsil eder ve yatırımcılara fiyat trendleri hakkında fikir verir.
Mumlar belirli bir zaman dilimini temsil eder. Mumun gövdesi, açılış ve kapanış fiyatlarını gösterirken, üst ve alt gölgeler en yüksek ve en düşük fiyatları temsil eder. Genellikle renkleri yeşil ve kırmızı olarak kullanılır. Yeşil renkli mumlar bakıldığı zaman diliminde açılış fiyatına göre fiyatın yükseldiğini kırmızı renkli mumlar düştüğünü gösterir. Mumların kendi içinde her birinin özel isim ve fiyatın yönünü belirleyebileceğimiz anlamları vardır. Burada birlikte tekli mum, ikili mum ve üçlü mum formasyonlarına bakacağız.
Marubozu basit bir şekilde anlatacak olursak mumun yukarısında ve aşağısında herhangi bir gölgesinin olmamasıdır. Uzun hacimli gövdeleri vardır ve fiyatın yönü nettir. Mumun rengi kırmızı ise satıcılar, mumun rengi yeşil ise alıcılar baskın gelmiştir ve yön net bir şekilde belirlenmiştir. Şimdiye kadar anlattığım çok temel bilgiler her yerde bulunabilir. Sizi çok fazla detaya sokup işi uzatmak istemiyorum. Pratikte nasıl kullanacağız bunları örneklerle göreceğiz.
Dostlar, ilk örneğimizle başlıyoruz. Burada fiyat düşenini hacimli yeşil bir mumla geçmiş, yemede yanında yat, tertemiz bir marubozu kırılımı. Fiyatın burada devam hareketini göstermedim. Tahmin edeceğiniz gibi yükselişe geçmiştir.
Burada çok güzel bir yükselen trend görüyoruz. Maalesef, trend kırmızı hacimli bir marubozu ile kırılıyor ve çarşı pazar karışıyor. Böyle bir kırılımda içeride beklemek akıl karı değil. Tabii ki kırılım fake de çıkabilirdi, o zaman da sattığımız malı biraz yukarıdan daha güvenli bir şekilde yerine koyardık.
Evet dostlar, burada da sert çıkışın ardından yatay alanda bir süre konsolide olduktan sonra gördüğünüz gibi hacimli kırmızı marubozu mumuyla konsolide alanın altına sarkıp fiyat çıktığı gibi arkasına bakmadan geri tır tırıs düşmüştür. Bu düşüşe yakalananlara geçmiş olsun dileklerimizi iletiyor, tecrübe kazanılmış olmasını temenni ediyoruz.
Burada da bir önceki örneğin neredeyse tam tersi bir formasyon oluşmuş durumda. Gördüğünüz gibi fiyat düşüş trendindeyken bir süre konsolide oluyor, yatay alanda kırılım marubozu ile gerçekleşiyor ve trende tutunanları fazlasıyla mutlu ediyor. Kim bilir, bu yükseliş trendi nasıl bitmiştir?
Düşmanımın başına gelmesin, öyle bir felaket düşünsenize! Destek hattı kırılıyor ve abi "Yarın bakarım, ne olacak en fazla" diyorsun. Kırmızı marubozu ile kırılan destek bölgesi 8 işlem gününde her gün %10 düşüyor. Bu çok ekstra bir durum, ama borsada olmaz abi dediğin her şey, zamanı gelince illaki olur.
Zaten yükseliş trendinde olan hisse, hacimli kırmızı marubozu sonrası kısa bir düzeltme yaşadıktan sonra tabii ki yoluna marubozu ile devam etmiş ve yükseliş kaldığı yerden devam etmiş. Bu durum, trendin gücünü ve devam etme isteğini gösteriyor.
Evet dostlar, başınza formasyonu fiyat yeşil marubozu ile harekete geçiyor ve parabolik yükseliş başlıyor. Bu trende tutunmak oldukça zor olabilir, bu yüzden riski azaltarak karın bir kısmını cebe koyarak trendi devam ettirmek mantıklı olabilir. Ancak sonuna kadar korkmadan trendden düşmeden devam etmek gerekir. Üç vakte kadar hepimizin başına gelmesi dileğiyle. Devam eden trendlerde kararlılık ve sabır önemlidir.
Bu örnekte aslında çok da anlatılacak bir şey yok :) Bir tane daha fazla örnek olsun diye koydum normal bir kırılım ve fiyat yeni gelin gibi nazlana nazlana çıkmış para kazandırmış ama keyif vermemiş :)